Tarcza Antykryzysowa 4.0.: Nowe rozwiązania w sferze zamówień publicznych

W dniu 19 czerwca Sejm RP uchwalił ustawę o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych na zapewnienie płynności finansowej przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 – tzw. Tarcza Antykryzysowa 4.0.

Akt ten zawiera kilka istotnych rozwiązań normatywnych z zakresu zamówień publicznych, m.in.:

Obowiązek dokonania zmiany umowy o zamówienie publiczne w sytuacji wpływu okoliczności związanych z wystąpieniem Covid-19 na należyte wykonanie umowy 

Regulacja zawarta w art. 15r. ust. 4 Tarczy Antykryzysowej. W świetle wskazanego przepisu zamawiający, po stwierdzeniu, że okoliczności związane z wystąpieniem Covid-19, o których mowa w ust. 1, wpływają na należyte wykonanie umowy, o której mowa w ust. 1, w uzgodnieniu z wykonawcą dokonuje zmiany umowy, o której mowa w art. 144 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych, w szczególności przez: (...). Jednocześnie zgodnie z art. 15 r. ust. 4a w przypadku stwierdzenia, że okoliczności związane z wystąpieniem Covid-19, o których mowa w ust. 1, mogą wpłynąć na należyte wykonanie umowy, o której mowa w ust. 1, zamawiający, w uzgodnieniu z wykonawcą, może dokonać zmiany umowy zgodnie z ust. 4.

Zakaz potrącania kar umownych zastrzeżonej na wypadek niewykonania lub nienależytego wykonania umowy 

Regulacja zawarta w art. 15r. (1). ust. 1 Tarczy Antykryzysowej, zgodnie z którym w okresie ogłoszenia stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii w związku z COVID-19, i przez 90 dni od dnia odwołania stanu, który obowiązywał jako ostatni, zamawiający nie może potrącić kary umownej zastrzeżonej na wypadek niewykonania lub nienależytego wykonania umowy, o której mowa w art. 15r. ust. 1, z wynagrodzenia wykonawcy lub z innych jego wierzytelności, a także nie może dochodzić zaspokojenia z zabezpieczenia należytego wykonania tej umowy, o ile zdarzenie, w związku z którym zastrzeżono tę karę, nastąpiło w okresie ogłoszenia stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii. 

2. W okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii ogłoszonego w związku z Covid­­‑19, i przez 90 dni od dnia odwołania stanu, który obowiązywał jako ostatni, bieg terminu przedawnienia roszczenia zamawiającego, o którym mowa w ust. 1, nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega zawieszeniu. Upływ terminu, o którym mowa w zdaniu pierwszym, może nastąpić nie wcześniej niż po upływie 120 dni od dnia odwołania tego ze stanów, który obowiązywał jako ostatni.

3. W przypadku gdy termin ważności zabezpieczenia należytego wykonania umowy upływa w okresie, o którym mowa w ust. 1, zamawiający nie może dochodzić zaspokojenia z zabezpieczenia, o którym mowa w tym przepisie, o ile wykonawca, na 14 dni przed upływem ważności tego zabezpieczenia, każdorazowo przedłuży jego ważność lub wniesie nowe zabezpieczenie, którego warunki zostaną zaakceptowane przez zamawiającego.

4. W przypadku gdy termin ważności zabezpieczenia należytego wykonania umowy upływa w okresie między 91. a 119. dniem po odwołaniu stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii, termin ważności tego zabezpieczenia przedłuża się, z mocy prawa, do 120. dnia po dniu odwołania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii w związku z Covid­­‑19.

5. Obliczając terminy, o których mowa w ust. 1–4, dzień odwołania ogłoszenia stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii w związku z COVID­­‑19 wlicza się do tych terminów.

Brak obowiązku żądania wniesienia przez wykonawców wadium, jeżeli wartość zamówienia jest równa lub przekracza tzw. „progi unijne''

Regulacja zawarta w art. 15va. Tarczy Antykryzysowej. Zgodnie z art. 15va. ust. 1. do zamówień publicznych udzielanych na podstawie ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych, stosuje się przepisy tej ustawy dotyczące wadium, z uwzględnieniem ust. 2.

2. Zamawiający może żądać od wykonawców wniesienia wadium, o którym mowa w art. 45 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych. Przepisu art. 45 ust. 1 tej ustawy nie stosuje się.

Zaliczki, płatność wynagrodzenia w częściach, częściowy zwrot zabezpieczenia

Regulacja zawarta w Art. 15vb. ust. 1 - 7 Tarczy Antykryzysowej. Zgodnie z art. 15vb. 1. do zamówień publicznych udzielanych na podstawie ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych, stosuje się przepisy tej ustawy dotyczące umowy w sprawie zamówienia publicznego, z uwzględnieniem ust. 2–8.

2. Zamawiający płaci wynagrodzenie w częściach, po wykonaniu części umowy w sprawie zamówienia publicznego, lub udziela zaliczki na poczet wykonania zamówienia, w przypadku umów w sprawie zamówienia publicznego zawieranych na okres dłuższy niż 12 miesięcy.

3. W przypadku, o którym mowa w ust. 2: 1) zamawiający określa w umowie procent wynagrodzenia wypłacanego za wykonanie poszczególnych jej części; procentowa wartość ostatniej części wynagrodzenia nie może wynosić więcej niż 50% wysokości wynagrodzenia należnego wykonawcy; 2) zaliczka nie może być mniejsza niż 5% wysokości wynagrodzenia należnego wykonawcy.

4. W przypadku, o którym mowa w art. 143a ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych, zamawiający może wskazać w specyfikacji istotnych warunków zamówienia procentową wartość ostatniej części wynagrodzenia, która nie może wynosić więcej niż 50% wysokości wynagrodzenia należnego wykonawcy.

5. Zabezpieczenie należytego wykonania umowy ustala się w wysokości nieprzekraczającej 5% ceny całkowitej podanej w ofercie albo maksymalnej wartości nominalnej zobowiązania zamawiającego wynikającego z umowy.

6. Zabezpieczenie należytego wykonania umowy można ustalić w wysokości większej niż określona w ust. 5, nie większej jednak niż 10% ceny całkowitej podanej w ofercie albo maksymalnej wartości nominalnej zobowiązania zamawiającego wynikającego z umowy, jeżeli jest to uzasadnione przedmiotem zamówienia lub wystąpieniem ryzyka związanego z realizacją zamówienia, co zamawiający opisał w specyfikacji istotnych warunków zamówienia.

7. Zamawiający może dokonać częściowego zwrotu zabezpieczenia należytego wykonania umowy po wykonaniu części zamówienia, jeżeli przewidział taką możliwość w specyfikacji istotnych warunków zamówienia.

Wszczęcie postępowania w trybie przetargu nieograniczonego, poprzez zamieszczenie ogłoszenia o zamówieniu na stronie internetowej

Regulacja zawarta w znowelizowanym art. 40 ust. 1 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych, zgodnie z którym Zamawiający wszczyna postępowanie w trybie przetargu nieograniczonego, zamieszczając ogłoszenie o zamówieniu na stronie internetowej. 

Brak konieczności stosowania przepisów ustawy z dnia 11 września 2019 roku ‒ Prawo zamówień publicznych do umów o zarządzanie PPK oraz umów o prowadzenie PPK przy wartości zamówienia mniejszej niż tzw. "progi unijne"

Regulacja zawarta została w art. 7 ust. 2a ustawy z dnia 4 października 2018 roku o pracowniczych planach kapitałowych, w świetle którego do umów o zarządzanie PPK oraz umów o prowadzenie PPK nie stosuje się przepisów ustawy z dnia 11 września 2019 r. ‒ Prawo zamówień publicznych (Dz. U. poz. 2019 oraz z 2020 r. poz. 288), jeżeli wartość zamówienia jest mniejsza niż progi unijne, o których mowa w art. 3 ust. 1 tej ustawy

Artykuł dr Wojciecha Hartunga w Dzienniku Gazecie Prawnej: Luksemburg wyznacza granice zamówień in-house. Wyrok TSUE z dnia 4 czerwca 2020 roku Remondis GmbH przeciwko Abfallzweckverband Rhein-Mosel-Eifel (C-429/19)

W wyroku z dnia 4 czerwca b.r. w sprawie Remondis GmbH przeciwko Abfallzweckverband Rhein-Mosel-Eifel http://curia.europa.eu/juris/document/document.jsf;jsessionid=5E599D6B543D8DE20FC66F58D7DAE48F?text=&docid=226970&pageIndex=0&doclang=PL&mode=lst&dir=&occ=first&part=1&cid=4904898 TSUE wskazał, iż artykuł 12 ust. 4 lit. a) dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/24/UE z dnia 26 lutego 2014 r. w sprawie zamówień publicznych, uchylającej dyrektywę 2004/18/WE należy interpretować w ten sposób, że nie można uznać, iż ma miejsce współpraca między instytucjami zamawiającymi, w sytuacji gdy instytucja zamawiająca wyłącznie odpowiedzialna na podstawie prawa krajowego za wykonanie zadania realizowanego w interesie publicznym na swoim obszarze nie wykonuje sama w całości tego zadania, do którego wykonania jest niezbędny szereg działań, ale zleca innej, niezależnej od siebie instytucji zamawiającej, która na swoim obszarze jest również odpowiedzialna za wykonanie tego zadania realizowanego w interesie publicznym, wykonanie jednego z niezbędnych działań za wynagrodzeniem.

Artykuł autorstwa dr Wojciecha Hartunga, dotyczący kolejnego wyroku TSUE w zakresie problematyki zamówień ,,in-house'' ukazał się w Dzienniku Gazecie Prawnej https://biznes.gazetaprawna.pl/artykuly/1482425,zamowienia-in-house-gminy-tsue-zamowienia-publiczne-samorzad.html 

Dr Wojciech Hartung - Counsel w kancelarii DZP https://www.dzp.pl/zespol/dr-wojciech-hartung/42, doradza przy realizacji projektów infrastrukturalnych realizowanych na podstawie ustawy Prawo zamówień publicznych lub przy zastosowaniu struktur partnerskich, tj. PPP, koncesji lub innych form współpracy partnerów z sektora publicznego i prywatnego. Specjalizuje się w zagadnieniach dotyczących współpracy publiczno-publicznej ("zamówienia in-house"), czemu poświęcił pracę doktorską pt. "Samodzielność podstawowej jednostki samorządu terytorialnego w organizacji i świadczeniu usług komunalnych z perspektywy prawa europejskiego oraz krajowego porządku prawnego".

Webinarium: Zamówienia publiczne w dobie pandemii COVID-19. Globalne doświadczenia, wyzwania, przyszłosć. Rozmowa z profesorem Christopherem Yukinsem

5 czerwca miałem przyjemność przeprowadzić rozmowę w formie webinarium z profesorem Christopherem Yukinsem z George Washington University w Waszyngtonie (DC). Nasze spotkanie dotyczyło zamówień publicznych w dobie i po pandemii COVID-19. Profesor Yukins dzielił się m.in. swoimi spostrzeżeniami dotyczącymi wyzwań, jakie w czasie pandemii pojawiły się przed zamawiającymi, transformacją rynku dostaw i usług medycznych oraz reakcjami poszczególnych krajów na bieżące problemy.

Mówiliśmy również o potrzebie zmian w zakresie zamówień publicznych, w tym konieczności szybkiej elektronizacji rynku, centralizacji zakupów, wdrożeniu innowacyjnych zamówień oraz pogłębianiu współpracy pomiędzy UE a USA. W trakcie dyskusji cenne uwagi przedstawiła również profesor Gabriella Racca z Uniwersytetu w Turynie - współredaktorka wraz z Christopherem Yukinsem książki pt.,, Joint Public Procurement and Innovation. Lessons Accross Borders''

Książka jest dostępna w sprzedaży on-line: https://www.larcier.com/fr/joint-public-procurement-and-innovation-2019-9782802763802

Crew Dragon zadokował do ISS. Kosmiczne PPP.

Historyczna misja statku Crew Dragon dotarła do Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. Astronauci - Robert Behnken oraz Douglas Hurley bezpiecznie zadokowali statek 31 maja o godz. 16.17 czasu polskiego. Lot statku Dragon Crew jest wynikiem bezprecedensowego partnerstwa publiczno-prywatnego, które w 2014 roku wdrożyła NASA. Horyzont tego wyjątkowego, kosmicznego PPP zakreślony został w dokumencie pt. ,,Partnerstwa publiczno-prywatne na rzecz rozwoju zdolności kosmicznych. Wspieranie wzrostu gospodarczego i misji NASA'' z 2014 roku i objął m.in. utrzymanie sprzętu, rozwój małych satelitów międzyplanetarnych, komunikację w przestrzeni kosmicznej. Rakieta Falcon 9 wystartowała z Przylądka Canaveral na Florydzie w dniu 30 maja o godz. 21.22 czasu polskiego. Statek załogowy będący własnością firmy SpaceX oddzielił się od członów rakiety. Następnie segment główny rakiety wylądował na barce oceanicznej. Jej prędkość przekraczała nawet 20 tys. km/godz. Tymczasem po blisko 19 godzinach lotu Dragon zadokował na ISS.

Kluczowe znaczenie dla realizacji misji Crew Dragon posiada Program NASA Commercial Crew (CCP). Został on utworzony w celu rozwoju komercyjnego transportu kosmicznego załogi amerykańskiej. Jego bezpośrednim zadaniem stał się bezpieczny, efektywny i opłacalny dostęp do Międzynarodowej Stacji Kosmicznej oraz niskiej orbity okołoziemskiej. W trakcie całego procesu zarówno NASA, jak i sektor prywatny zainwestowali ogromne pieniądze i zasoby w rozwój swoich systemów. Aby zrealizować zakładane założenia NASA wydała ponad 8,2 miliarda dolarów na umowy z przedsiębiorcami reprezentującymi sektor prywatny. Umowy o PPP w ramach programu NASA Commercial Crew zawarte zostały z firmami SpaceX oraz koncernem Boeing, który rozwijał pracę nad kapsułą kosmiczną Starliner. Podczas grudniowego, bezzałogowego lotu testowego Starliner ujawniło się jednak kilka poważnych usterek. Późniejsze analizy wskazały, że przed kolejnym lotem Starliner potrzebuje dodatkowych kilkudziesięciu poprawek. Tymczasem pierwszy testowy lot SpaceX odbył się w marcu 2019 roku i zakończył się sukcesem.

Misja Crew Dragon posiada historyczne znaczenie co najmniej z kilku powodów. Warto odnotować, iż całość przedsięwzięcia bazuje na partnerstwie publiczno-prywatnym wyznaczając kosmiczne standardy dla tej instytucji prawno-ekonomiczno-społecznej. Na uwagę zasługuje wzorcowa współpraca pomiędzy sektorami, wizja realizacji przełomowego projektu oraz oparcie o zasadę win-win. Obecna misja Crew Dragon to początek współpracy, który w niedalekiej przyszłości pozwolić ma na kolejne lądowanie załogowe na księżycu a następnie bezpieczny, załogowy lot na Marsa. 

Śląski Sąd Arbitrażowy przy RIG w Katowicach. W stronę ADR w zamówieniach publicznych

Zapraszam do zapoznania się ze stroną Sądu Arbitrażowego przy Regionalnej Izbie Gospodarczej w Katowicach. https://rigkatowice.pl/sad-arbitrazowy/

Działający od 29 lat sąd zaskarbił sobie zaufanie znacznej liczby przedsiębiorców i prawników Śląska, Zagłębia i innych części kraju. Wśród arbitrów znaleźć można doświadczonych praktyków i wybitnych przedstawicieli nauki, posiadających specjalistyczną wiedzę i znajomość realiów gospodarczych. Sąd Arbitrażowy przy Regionalnej Izbie Gospodarczej w Katowicach dysponuje potencjałem kadrowym i merytorycznym pozwalającym na rzetelne rozstrzyganie nawet najbardziej skomplikowanych sporów międzynarodowych. Zespół arbitrów stwarza możliwości prowadzenia postępowań bezpośrednio we wszystkich głównych językach obrotu prawnego. Jednakże podstawową misją Sądu jest wsparcie śląskiego środowiska gospodarczego (w niedalekiej przyszłości również zamawiających i wykonawców przy wykorzystaniu pozostałych form ADR) w szybkim, sprawiedliwym i efektywnym rozstrzyganiu sporów.

W imieniu Prezydium Sądu zapraszam do współpracy, zachęcając do wyboru Sądu Arbitrażowego przy Regionalnej Izbie Gospodarczej w Katowicach jako sprawdzonego i wiarygodnego partnera w sprawnym, ekonomicznie efektywnym i w pełni niezależnym rozstrzyganiu wszelkiego rodzaju sporów gospodarczych.