Webinarium na temat digitalizacji procesów w projektach PPP

Zapraszam do udziału w spotkaniu na temat bieżących wyzwań PPP w Polsce. Spotkanie odbędzie się w dniu 23 lutego o godz. 15.00 a jego gospodarzami będą przedstawiciele firmy Proebiz: Beata Gałuszka i Piotr Krompiewski. W trakcie spotkania porozmawiamy m.in. o skali wykorzystania i perspektywach rozwoju PPP w Polsce na tle doświadczeń europejskich, wpływie Nowej Polityki Przemysłowej UE na projekty PPP oraz możliwych usprawnieniach procedur prowadzących do zawarcia umów PPP. 

Rejestracja tutaj

Reforma amerykańskich zamówień rządowych w dziedzinie obronności i bezpieczeństwa. Kwartalnik Prawa Zamówień Publicznych. C.H.Beck (4) 2020

Pomimo posiadania przez USA nowoczesnej w skali świata regulacji dotyczącej zamówień publicznych Kongres Stanów Zjednoczonych dąży do ciągłego jej ulepszania. Celem usprawnień w ramach procedur udzielania zamówień publicznych jest sprostanie potrzebom współczesności, minimalizowanie zagrożeń wynikających z obecnego układu geostrategicznego oraz chęć wspierania rodzimych przedsiębiorców. Niebagatelne znaczenie dla przyjętych w USA regulacji ma również konkurencja w dziedzinie eksploracji kosmosu.

Aktywna współpraca z sektorem prywatnym wymaga stosowania adekwatnych do tego środków i metod zakupowych. Inne rozwiązania grożą utratą atrakcyjności rynku zamówień publicznych w oczach przedsiębiorców, a co za tym idzie ‒ niską konkurencyjnością, która nie gwarantuje uzyskiwania najlepszych efektów w ramach wydatkowania środków publicznych. Tradycyjnie rząd amerykański nie chce doprowadzić do takiego marnotrawstwa zasobów. Zwyczajowo wiodącą rolę standardów legislacyjnych w zakresie amerykańskich zamówień rządowych pełni regulacja i rekomendacje dotyczące zamówień w dziedzinie obronności i bezpieczeństwa. W ciągu ostatnich trzech lat miały miejsce intensywne prace nad usprawnieniem i uproszczeniem tychże regulacji. Reformę amerykańskich zamówień rządowych w dziedzinie bezpieczeństwa i obronności opracowała Komisja – Section 809 Panel, pod przewodnictwem Davida Drabkina. Komisja wypracowała 98 rekomendacji, które dotyczą zmian w zakresie zamówień Departamentu Obrony (Department of Defense). Należy się jednak spodziewać, że w niedługim czasie kierunki wskazane przez Panel mogą być adaptowane również na grunt zamówień cywilnych.

Szerzej problematykę dotyczącą reformy amerykańskich zamówień rządowych w dziedzinie obronności i bezpieczeństwa miałem okazję opisać w artykule, który ukaże się w numerze 4/2020 Kwartalnika Prawa Zamówień Publicznych C.H. Beck. Czasopismo dostępne tutaj. 

Zielona Księga w zakresie transformacji brytyjskich zamówień publicznych - Green Book on transforming public procurement

''Supporting the innovation ecosystem is a key government priority, which is why the UK has been increasing public investment in this area at historic levels, to deliver our ambitions of scientific and technological leadership''

Wartość rynku zamówień publicznych w Wielkiej Brytanii szacuje się rocznie na 290 mld funtów. Z dniem 1 stycznia 2021 roku WB stała się sygnatariuszem Porozumienia WTO w sprawie zamówień rządowych (GPA). Jednocześnie Brexit stał się dla rządu Wielkiej Brytanii okazją do przygotowania nowych regulacji w zakresie zamówień publicznych, które – jak wskazuje się w dokumencie Transforming Public Procurement – umożliwią rozwój innowacji oraz potencjału brytyjskich przedsiębiorców duszonego w reżimie UE nadmierną biurokracją oraz rozbudowaną procedurą. Konsultacje w sprawie zaproponowanych rozwiązań potrwają do dnia 31 marca 2021 roku.

Celem nowej, brytyjskiej regulacji prawnej w zakresie zamówień publicznych ma być możliwie najdalej idące odformalizowanie postępowania oraz priorytetowe traktowanie realizacji efektów polegających na: promocji brytyjskich MŚP (poniżej progów przewidzianych w GPA przewiduje się zamówienia zastrzeżone wyłącznie na rzecz przedsiębiorców brytyjskich), wspieraniu innowacji, celów prospołecznych social public procurement oraz osiągnięcie neutralności klimatycznej do 2050 roku. Zamówienia publiczne powinny realizować cele określone w National Procurement Policy Statement. Podstawowymi zasadami regulacji mają być: zasada VfM, zasada realizacji dobra publicznego, zasada efektywności, uczciwej konkurencji, przejrzystości oraz równego traktowania wykonawców (w odniesieniu do brytyjskich przedsiębiorców poniżej progów przewidzianych w GPA). Reforma zakłada stworzenie jednej regulacji właściwej dla wszystkich zamówień publicznych rozproszonych obecnie w kilku aktach prawnych (w tym w: Public Contracts Regulations 2015, the Utilities Contracts Regulations 2016, the Concession Contracts Regulations 2016 and the Defence and Security Public Contracts Regulations 2011).

Osiągnięcie zakładanych celów nastąpić ma m.in. przez zwiększenie znaczenia negocjacji umożliwiających m.in. kreacje innowacyjnych rozwiązań. Dotychczasowe tryby udzielania zamówień publicznych zastąpione mają zostać przez trzy warianty: 1. Negocjacje – jako zasada udzielania zamówień, 2. przetarg nieograniczony oraz 3. przetarg ograniczony, stosowany przede wszystkim w sytuacjach kryzysowych.

Interesujące rozwiązanie dotyczy m.in. zwiększenia transparentności w ramach zamówień, m.in. przez obowiązki publikacyjne zmian w już zawartych umowach. Planowanym jest uruchomienie jednego portalu rejestracyjnego dla wykonawców ubiegających się o udzielenie zamówienia publicznego, jak również szerokie udostępnianie danych na temat rynku zamówień publicznych (Open Contracting Data Standard). Ponadto uruchomiony został portal umożliwiający wyszukiwanie zamówień publicznych udzielanych przez zamawiających w Wielkiej Brytanii UK Finder. 

Projekt PPP Muzeum Śląskiego w Katowicach z nagrodą w konkursie ,,Osiągnij sukces z PPP''

Laureatem konkursu „Osiągnij sukces z PPP”, który organizowany jest przez Departament Partnerstwa Publiczno-Prywatnego w Ministerstwie Funduszy i Rozwoju Regionalnego w kategorii „EkoBudynki” został projekt Muzeum Śląskiego w Katowicach. Projekt ten dotyczy rewitalizacji zabytkowych budynków pokopalnianych – Wieży Ciśnień, Siłowni Elektrycznej i Warsztatu Rymarza. Przedsięwzięcie pozwoli na ochronę i rozwój kulturowego dziedzictwa Górnego Śląska. Przestrzeń poprzemysłowa zostanie zrewitalizowana, a odnowione budynki otrzymają nowe funkcje kulturalne i turystyczne. Budynki będą ekologiczne. Zostaną w nich zamontowane między innymi panele fotowoltaiczne oraz oświetlenie LED. Będzie to kolejna wizytówka Katowic.

Jednym z najważniejszych kryteriów oceny projektów było to, czy przedsięwzięcie przyczynia się do zrównoważonego rozwoju środowiska, jego ochrony i poprawy stanu klimatu. Nagrodą w konkursie jest kompleksowe wsparcie doradcze ekspertów z Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej – prawne, techniczne, finansowo-ekonomiczne – na wszystkich etapach realizacji inwestycji.

Opinia Departamentu Partnerstwa Publiczno-Prywatnego Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej dotycząca zmiany umów o PPP w związku z COVID-19

W opinii Departamentu Partnerstwa Publiczno-Prywatnego Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej przepisy art. 15r ust. 1-9 oraz art. 15s ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem COVID-19 znajdują zastosowanie do umów o PPP oraz umów koncesji na roboty budowlane lub usługi.

W ocenie Departamentu - wydanej po blisko 10 miesiącach od pojawianie się problemu - przepisy art. 15r ust. 1-9 oraz 15s ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych, znajdują zastosowanie do umów o partnerstwie publiczno-prywatnym zawartych z zastosowaniem przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych oraz umów o PPP zawartych z zastosowaniem przepisów ustawy z dnia 21 października 2016 r. o umowie koncesji na roboty budowlane lub usługi, oraz umów o PPP zawartych z zastosowaniem przepisów ustawy z dnia 9 stycznia 2009 r. o koncesji na roboty budowlane lub usługi.

Zmiana treści umowy w sprawie zamówienia publicznego na podstawie nowelizacji art. 15r ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19 wprowadzona została na mocy ustawy z dnia 31 marca 2020 roku o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw. Bez wątpienia sytuacja wywołana pandemią COVID-19 wpływa lub może wpłynąć na należyte wykonywanie wszelkich kontraktów gospodarczych w tym umów PPP. Problemy dotyczą m.in. terminów realizacji zobowiązań przyjętych przez strony umowy, dostępności pracowników, zakłóceń w łańcuchach dostaw. Tego rodzaju sytuacje dotyczą rzecz jasna również umów PPP. Z tego powodu ustawodawca krajowy zdecydował się na doprecyzowanie przesłanki dotyczącej zmiany treści umowy zawartej de lege lata w art. 144 ust. 1 pkt 3 PZP. W świetle tego przepisu zakazuje się zmian postanowień zawartej umowy lub umowy ramowej w stosunku do treści oferty, na podstawie której dokonano wyboru wykonawcy, chyba że zostały spełnione łącznie następujące warunki: a) konieczność zmiany umowy lub umowy ramowej spowodowana jest okolicznościami, których zamawiający, działając z należytą starannością, nie mógł przewidzieć b) wartość zmiany nie przekracza 50% wartości zamówienia określonej pierwotnie w umowie lub umowie ramowej.

Jak słusznie wskazano w uzasadnieniu do projektu ustawy z 31.3.2020 r., ewentualne naruszenia przez wykonawców (partnerów prywatnych) obowiązków umownych, np. w zakresie terminu spełnienia świadczenia, mogą być kwalifikowane – w świetle obowiązujących przepisów – przez zamawiających (podmioty publiczne) jako niewykonanie lub nienależyte wykonanie umowy. Może to oznaczać przypisywanie wykonawcom (partnerom prywatnym) odpowiedzialności odszkodowawczej, uprawniającej np. do egzekwowania przewidzianych w umowach kar umownych, w sytuacji gdy nieprawidłowe wykonanie umów spowodowane zostało przez okoliczności związane bezpośrednio z występowaniem COVID-19. Są to okoliczności niezależne i zewnętrzne wobec wykonawców (partnerów prywatnych). Kontynuowanie wykonania umowy o udzielenie zamówienia publicznego (PPP) w okresie występowania COVID-19 może być zatem uzależnione od odpowiedniej modyfikacji treści łączącego je stosunku prawnego. Dokonanie takiej modyfikacji po wystąpieniu okoliczności wywołanych COVID-19, ale również zanim dojdzie do naruszenia przez którąkolwiek ze stron umowy pierwotnych warunków wykonania umowy, pozwoli w ocenie projektodawcy uniknąć potencjalnych sporów na tle odpowiedzialności odszkodowawczej za niewykonanie lub nienależyte wykonanie umowy. Z tych właśnie przyczyn ustawodawca zdecydował się na wprowadzenie nowego rozwiązania zawartego w art. 15r Tarczy 1.0.

Szerzej temat modyfikacji umów w sprawach zamówień publicznych (ergo PPP) omówiłem w artykule pt.,, Zamówienia publiczne w okresie przeciwdziałania skutkom pandemii COVID-19. Kwartalnik Prawa Zamówień Publicznych. C.H.Beck (3) 2020. kwartalnik PZP